Kruidenplanten hebben een eigen verfijnde schoonheid en zijn op allerlei manieren van nut. Buitenshuis lokken zij vlinders en binnenshuis zorgen zij voor heerlijke smaakmakers in gerechten. voor natuurlijke geneeskrachtige middelen, potpourri en cosmetica.
Al duizenden jaren beseft de mens de waarde van kruidenplanten en in de Middeleeuwen waren het zelfs de enige sierplanten. Tegenwoordig zijn het geliefde tuinplanten die praktisch overal te koop zijn.
Van laurier maakte men lang geleden kransen om helden te eren en men versierde een feestmaal ermee. Nu worden van laurier, venkel, tijm, salie en munt – enkelkleurig of bont – bijzondere bloemstukken gemaakt.
Veel gewone geneesmiddelen zoals aspirine zijn afkomstig van planten. Tegenwoordig kiest men steeds vaker geneeskrachtige kruiden als alternatief voor reguliere geneesmiddelen. Bij langdurige of ernstige klachten dient men de dokter te raadplegen, maar voor alledaagse kwaaltjes zijn kruiden dikwijls heel geschikt. Van oudsher worden kruiden ook gebruikt bij fabricage van parfum, cosmetica en producten voor lichaamsverzorging.
Kruiden zoals lavendel, rozemarijn, en tijm werden ooit gebruikt om ontsmettingsmiddelen, luchtverfrissers, verfstoffen en reinigers te maken. Moderne luchtverfrissers bevatten ook kruiden waaronder potpourri.
Wat zijn kruiden eigenlijk?
Kruidenplanten zijn gewassen met zachte, niet-houtachtige stengels. Sommige kruidenplanten, zoals bieslook, zijn overblijvende planten die tot op de grond afsterven en elk voorjaar opnieuw aangroeien. Tweejarige kruidenplanten, zoals peterselie, krijgen het eerste jaar bloem en blad en sterven het jaar erna. Er zijn ook eenjarige kruidenplanten – basilicum bijvoorbeeld – en lang levende houtachtige heesters waaronder laurier.
In principe worden de planten voor de bladeren gekweekt, maar ook de zaden, bloemen en wortels zijn bruikbaar.
Van de meer dan honderd kruiden die te boek staan kan je er tegenwoordig meer dan twintig regelmatig tegenkomen. De beste manier om de verschillende kruiden te herkennen is met behulp van een kruidenoverzicht.
Kruiden in potten
Kruidenplanten groeien uitstekend in potten. Een bloembak, een bloempot, speciale plastic bakjes of kartonnen aardbeienbakjes zijn ideaal. Voor kruipende rozemarijn is een hangmandje heek geschikt. andere kruipende planten zoals tijm en oregano doen het goed in een glooiende tuin of in een muurtje met gaten tussen de stenen.
Gebruik potgrond op kleibasis met grof zand of grind erdoor. Geef de planten bij warm weer regelmatig water en voed ze in het voorjaar en ’s zomers elke maand met verdunde vloeibare kunstmest. Denk eraan elk voorjaar de planten te verpotten.
Binnenshuis op een zonnige plek voor het raam groeien ze ook goed, mits ze voldoende frisse lucht krijgen. Draai de potten regelmatig zodat alle zijden van de plant zonlicht krijgen. Als je in het najaar bieslook, basilicum en andere kleine kruiden plant en de potten binnenhaalt, heb je gedurende de hele winter je eigen verse kruiden.
Kruiden kweken
De meeste kruidenplanten houden van volle zon, beschutting, licht en vochtige grond. Het aroma en de smaak ontwikkelen zich eigenlijk het beste op een arme bodem. Bij veel planten komt het aroma alleen vrij als ze worden aangeraakt; plant ze daarom bij een pad of deur. Kweek kruipende tijm of oregano tussen tegels waardoor het aroma vrijkomt als je er langsloopt.
Plant kruidenplanten stevig in de grond en geef ze voldoende water tot er nieuwe aangroei komt. Giet bij droog weer eerst het plantgat vol water, laat dat zakken en zet dan het plantje in de grond. Plant tere eenjarige kruidenplanten zoals basilicum als de vorst voorbij is. Splits meerjarige planten elke 2 tot 3 jaar en snoei houtachtige kruidenplanten zoals tijm na de bloei zodat de plant vol blijft. Oude, verwilderde houtachtige kruiden kan je gemakkelijker vervangen door stekjes die je in de vroege zomer afsnijdt.
Breng extra kleur aan met citroenmelisse, munt of basilicum of met venkel met paarskleurig blad. Andere kruidenplanten hebben zowel een decoratieve als praktische functie. Waterkers en bergamot hebben prachtige bloemen terwijl het blad en de bloemen ook goed smaken in salades. De mooie blauwe bloemen van bernagie zijn lekker in vruchtensalade.
Probeer het eens 🙂
